شیخ مجتبی قزوینی، از علما و مشاهیر مدفون در حرم رضوی.
حکیم قرآنی (1318 تا 1386ق )(1346ش)


آیت الله شیخ مجتبی قزوینی در سال 1318ق در یکی از روستاهای قزوین، در خانواده‌ای روحانی، چشم به جهان گشود. مقدمات علوم اسلامی را تا سطح، در حوزۀ علمیۀ قزوین فراگرفت و برای ادامۀ تحصیل، راهیِ نجف اشرف شد و از محضر بزرگان آن روزگار، چون سیّد محمدکاظم یزدی، میرزا محمدتقی شیرازی و میرزا محمدحسین نائینی، بهره جست؛ سپس، به قم مهاجرت کرد و از محضر درسیِ شیخ عبدالکریم حائری یزدی، مؤسس حوزۀ علمیۀ قم، بهره‌مند شد و از سال 1341ق، با سکونت در مشهد و استفاده از درس بزرگان این شهر، به تدریس معارف قرآنی و فقه و اصول پرداخت.

شیخ مجتبی قزوینی، خود، از ارکان اصلیِ مکتب تفکیک، یعنی مخالفان فلسفه، بود؛ اما فلسفه را به روش اجتهادی و همراه با نقد، تدریس میکرد. ازجمله تألیفات شیخ، بیان الفرقان در پنج جلد، رساله‌ای در نقد اصول یازده‌گانۀ ملاصدرا شیرازی، رساله‌ای در معرفة النفس و نیز آثاری در علوم غریبه است. شخصیت‌های مطرحی چون مقام معظم رهبری و استاد محمدرضا حکیمی، از شاگردان ایشان هستند.


مرحوم شیخ زندگی بسیار ساده‌ای داشت و نمونهای مجسّم از پرهیزکاری و پارسایی بود. ایشان از طلبه‌های درس‌خوان، سخت حمایت می‌کرد و انحطاط اخلاقی جامعه و ازبین رفتن ارزش‌های دینی و تربیتی بسی رنجش می‌داد. از مدافعان امام خمینی(ره) در قیام ضدّ نظام ستم شاهی بود و وقتی نظرش را دربارۀ امام جویا شدند، فرمود: «امروز، امام خمینی دین است و ترویج خمینی، ترویج دین.»
شیخ مجتبی قزوینی دربارۀ تلاوت قرآن به تلاوت فجری و تلاوت عقلی توصیه می‌کرد: تلاوت فجری را تلاوت سحرگاه تا طلوع فجر بیان می‌کرد و بر آثار معنوی آن، بسیار تأکید داشت و تلاوت عقلی را تلاوتی همراه با صَرف زمان و کمال توجه و تعقّل راستین در معانی و حقایق قرآن می‌دانست و به آن سفارش می‌کرد.

مرحوم شیخ، سرانجام، پس از سالها مهاجرت علمی و تربیت صدها شاگرد فاضل، در روز 22ذیحجۀ1386ق، مطابق با 14فروردین1346، چشم از جهان فروبست و در ضلع غربیِ صحن عتیق (انقلاب اسلامی) به خاکش سپردند.