‍ تفکر آفاقی :

هیچ‌گاه در طبیعت، گرفتار ارکان (آب‌وخاک و هوا و آتش) و طبایع (حرارت و رطوبت و برودت و یبوست) مشو و پا را فراتر بگذار و بر آفریده‌های الهی نظر کن.

تفکر و تأمّل در خلقت آسمان‌ها کن تا خداوند تو را در آیات خویش ستایش کند، چنان‌که در سوره آل‌عمران آیه 188 اهل تفکر را صاحبان خرد نام‌برده است.

یک‌بار دقت کن که عرش اعظم که هیچ ستاره‌ای آنجا نیست، چگونه احاطه قیومی بر هر دوعالم از غیب و شهادت را گرفته است.

پیامبر (صلی الله علیه وآله) فرمود: زمینِ بهشت، کرسی و سقف آن، عرش است. (طه:5)
پس عرش، محیط بر دوعالم غیب و شهادت است.

چرا سقف بهشت را عرش نامیدند؟ چون عرش که مظهر اسم رحمان است با قلب انسان که مظهر رحمان است نسبت و ارتباط دارد.

پیامبر (صلی الله علیه وآله) فرمود: قلب مؤمن، عرش رحمان است.

عرش و قلب، هر دو همیشه درحرکت هستند و لحظه‌ای آرامش ندارند؛ قلب انسان، مرکزیت عرش بسیط (نُه مُرکّب که اجزاء مختلفه دارد) است.
دل، مانند نقطه و عرش، محیط دایره به این نقطه است و در حدیث است که:

«دل بندگان بین دو انگشت از انگشتان خداست که زیرورو می‌کند آن دل‌ها را، به هرگونه که خواسته باشد.»

قلب درویش محل انوار الهی است و عرش، در مدت یک شبانه‌روز دور او طواف می‌کند.
از عرش همه افلاک به حرکت درآیند. پس خوب بنگر که هرکدام به‌طور دایره‌ای به دور یک مرکز می‌گردند.

منبع :
سویدای دل
استاد سید علی اکبر صداقت