تحول جامعه انسانی و عدم آن در گرو سه رکن بود.

قرآن کریم وظایفی را برای انبیا(علیهم‌السلام)، به ویژه حضرت نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم ترسیم کرده است که عصاره آنها به صورت انقلاب فکری و قلبی است. این وظایف، «تلاوت وحی» و «تعلیم کتاب و حکمت» و «تزکیه دلها» است: (لَقَد مَنَّ اللهُ عَلَی المُؤمِنینَ اِذ بَعَثَ فیهِم رَسولاً مِن اَنفُسِهِم یَتلوا عَلَیهِم ءایتِهِ ویُزَکّیهِم ویُعَلِّمُهُمُ الکِتبَ والحِکمَة)
؛ (رَبَّنا وابعَث فیهِم رَسولًا مِنهُم یَتلوا عَلَیهِم ءایتِکَ ویُعَلِّمُهُمُ الکِتبَ والحِکمَةَ ویُزَکّیهِم)
؛ یعنی رسالت حضرت نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در آگاه کردن مردم به وحی با تلاوت آن، تعلیم و تربیت جامعه اسلامی و تزکیه نفوس آنهاست.
اگر به این سه وظیفه عمل شود، جامعه متحوّل می شود، وگرنه تحوّل اجتماعی میسّر نیست. در جامعه ای که وحی تلاوت نمی شود، یا در حدّ تلاوت می ماند و به تعلیم کتاب و حکمت نمی رسد، یا به حدّ تعلیم کتاب وحکمت می رسد ولی به مرحله والای تهذیب و تزکیه بار نمی یابد، آن جامعه متحوّل نیست، پس تحول جامعه انسانی و عدم آن در گرو بود و نبود ارکان سه گانه یاد شده است.