ابوالولید عبدالملک بن مروان بن حَکَم بن ابی العاص بن امیة بن عبدشمس، پنجمین پادشاه اموی، در سال 26 ه‍.ق (647 م) به دنیا آمد و در مدینه پرورش یافت. پدرش مروان بن حکم از پادشاهان اموی و مادرش عایشه دختر معاویه بن مغیره بن ابی عاص است. عبدالملک 17 پسر داشت که چهار نفر از آنها (ولید، سلیمان، یزید، هشام) خلیفه شدند.
عبدالملک در سال 65ق حکومت را در دست گرفت و پس از 21 سال حکومت در سال 86ق درگذشت.

ویژگی‌های شخصیتی
عبدالملک پیش از پادشاهی، به حفظ قرآن و علوم دینی علاقه نشان می‌داد، با محدثین و فقهای مدینه حشر و نشر داشت و از نظر مردم فردی زاهد و عابد بود، به طوری که او را “حمامة المسجد” (کبوتر مسجد) می‌گفتند؛ ولی به محض رسیدن به پادشاهی، با همه ارزش‌های اسلامی و اخلاقی، خداحافظی کرد. می‌گویند در حال تلاوت قران بود که به او خبر رسید که قرار است پادشاه شود. وی بلافاصله قرآن را برهم نهاد و گفت: “هذا فراق بینی و بینک و هذا آخرالعهد بک.
عبدالملک فردی بخیل بود و از کشتن مخالفانش ابایی نداشت.کارگزاران و اطرافیانش نیز شبیه به او بودند که چند نفر از آنها عبارتند از: حجاج بن یوسف ثقفی، کارگزار او در عراق، مُهلَّب بن ابی صُفره در خراسان، هشام بن اسماعیل در مدینه، فرزندش عبدالله بن عبدالملک در مصر، محمد بن یوسف ثقفی برادر حجاج در یمن و محمد بن مروان در جزیره.
عبدالملک با آل علی(ع) سخت مخالف بود و در زمان او هشام بن اسماعیل نسبت به اهل مدینه بسیار بد رفتاری کرد.
عبدالملک مروان قبل از آنکه به حکومت برسد همواره در مسجد بود و قرآن می خواند به گونه ای که او را حمامه المسجد(کبوتر مسجد)می نامیدند وقتی خبر خلافت به او رسید مشغول قرائت قرآن بود، قرآن را بست وگفت:خداحافظ این زمان جدایی من و توست…

?تتمه المنتهی،ص78


14شوال سالروز به درک واصل شدن عبدالملک مروان لعنت الله علیه