مُضْطَر
«مضطر» در لغت به معنای کسی است که بیماری، فقر و یا سختیهای روزگار، او را ناگزیر به تضرّع در درگاه خداوند کرده است. [1] در برخی روایات از این لقب، به عنوان یکی از القاب حضرت مهدی(عج) یاد شده و در قرآن مجید نیز مورد اشاره قرار گرفته است: اَمََّنْ یجِیبُ المُضْطَرَّ اِذا دَعاهُ وَیکْشِفُ السُوءَ؛[2] «ای کسی که دعای مضطر را اجابت میکند و گرفتاری را بر طرف میسازد».
در برخی از روایات، این آیه تفسیر به حضرت مهدی(عج) و قیام ایشان شده است. امام صادق(ع) میفرماید: «این آیه درمورد مهدی از آل محمد: نازل شده است؛ به خدا سوگند! مضطر او است؛ هنگامی که در مقام ابراهیم دو رکعت نماز به جا می آورد و دست به درگاه خداوند متعال بر میدارد؛ خداوند دعای او را اجابت میکند، ناراحتیها را بر طرف میسازد و او را خلیفه روی زمین قرار میدهد».[3]
بدون شک منظور از این تفسیر، منحصر ساختن مفهوم آیه، به وجود مبارک حضرت مهدی(عج) نیست؛ بلکه آیه معنای گسترده ای دارد که یکی از مصداقهای روشن آن، وجود حضرت مهدی(عج) است. پس زمانی که همه جا را فساد میگیرد، درها بسته می شود، کارد به استخوان می رسد، بشریّت در بن بست سختی قرار میگیرد و حالت اضطرار در کل عالم نمایان میشود؛ در این هنگام حضرت مهدی(عج) در مقدس ترین نقطه روی زمین، دست به دعا بر میدارد و تقاضای کشف سوء میکند. خداوند نیز این دعا را سرآغاز انقلاب مقدس جهانی او قرار میدهد و به مصداق یجْعلکم خلفاء الارض او و یارانش را جانشینان روی زمین میکند». [4]
منابع
[1] . مجمع البحرین، ج 3، ص 373.
[2] . نمل (27)، آیه 62.
[3] . تفسیر نورالثقلین، ج 4، ص 94؛ ر.ک: الغیبة، ص 181، ح 30.
[4] . تفسیر نمونه، ج 15، ص 521 و 522.
#القاب_حضرت_مهدی_عج
#مدرسه_علمیه_نرجسیه_سنجان
معنای مضطر