دین و شناخت خدا

امام علی علیه السلام:

سر آغاز دین، خداشناسی است

?و کمال شناخت خدا، باور داشتن او
?و کمال باور داشتن خدا، شهادت به یگانگی اوست
?و کمال توحید (شهادت بر یگانگی خدا) اخلاص
?و کمال اخلاص، خدا را از صفات مخلوقات جدا کردن است
?زیرا هر صفتی نشان می‏دهد که غیر از موصوف
?و هر موصوفی گواهی می‏دهد که غیر از صفت است
?پس کسی که خدا را با صفت مخلوقات تعریف کند او را به چیزی نزدیک کرده
?و با نزدیک کردن خدا به چیزی، دو خدا مطرح شده
?و با طرح شدن دو خدا، اجزایی برای او تصوّر نموده
?و با تصّور اجزا برای خدا، او را نشناخته است.
و کسی که خدا را نشناسد به سوی او اشاره می‏کند
?و هر کس به سوی خدا اشاره کند، او را محدود کرده، به شمارش آورده.
?و آن کس که بگوید «خدا در چیست» او را در چیز دیگری پنداشته است
?و کسی که بپرسد «خدا بر روی چه چیزی قرار دارد» به تحقیق جایی را خالی از او در نظر گرفته است،
?در صورتی که خدا همواره بوده و از چیزی به وجود نیامده است.
?با همه چیز هست، نه اینکه همنشین آنان باشد،
?و با همه چیز فرق دارد نه اینکه از آنان جدا و بیگانه باشد.
?انجام دهنده همه کارهاست، بدون حرکت و ابزار و وسیله،
?بیناست حتّی در آن هنگام که پدیده ‏ای وجود نداشت،
?یگانه و تنهاست، زیرا کسی نبوده تا با او انس گیرد، و یا از فقدانش وحشت کند.

? نهج البلاغه، خطبه 1