سبک خاص قرآن در مخاطب قرار دادن مردم


قرآن کریم یک روش و سبک خاصی دارد که گاهی مطلبی را که می‏خواهد به عموم امت بگوید و عموم را مخاطب قرار دهد، شخص رسول اکرم را به عنوان سخنگو و سخن شنوی امت انتخاب می‏کند و او را مخاطب قرار می‏دهد. البته این قاعده کلی نیست، بلکه قرآن عنایت دارد که مستقیماً با خود مردم سخن بگوید و خود آنها را مخاطب قرار دهد و لهذا کلمه‏ یا ایها الناس‏ که به معنای «ای مردم» است از کلمات رایج و شایع قرآن است. ولی در عین حال در پاره‏‌ای از موارد به واسطه ملاحظاتی، در مطلبی که مربوط به عموم مردم است شخص پیغمبر را مخاطب قرار می‏دهد.


معمولًا این گونه خطابها در جایی است که توهّم این می‏رود که استثنایی در کار است، ولی وقتی که شخص اول اسلام مخاطب قرار گرفت دیگر احتمال تبعیض و استثناء نمی‏رود. مثلًا در یک جا می‏فرماید تو اگر معصیت بکنی چنین و چنان‏ خواهی شد. البته اگر عموم مردم به‏‌طور مستقیم طرف سخن می‏‌بودند جای این توهم برای بعضی از خودخواهان بود که این قانون شامل حال ما که دارای فلان امتیاز نژادی و خونی و یا انتسابی هستیم نمی‏‌باشد، ولی وقتی که شخص رسول اکرم طرف خطاب و عتاب قرار گرفت هیچ عاقلی نمی‏‌تواند تصور کند که درباره او استثنایی است.


? #حکمتهاواندرزها ، شهید مطهری (ره)