روش متفاوت امیرالمؤمنین (علیه السلام) و معاویه

? در اینجا برای مقایسه، دو فرمان یکی از امیرالمؤمنین علی علیه السلام‏ نقل می‏‌کنیم که آن را برای یکی از سردارانش به نام معقل بن قیس ریاحی صادر کرده در وقتی که او را در رأس سه هزار نفر به عنوان‏ مقدمه الجیش به طرف شام که قلمرو معاویه بود فرستاد، و یک فرمان و دستور هم از معاویه نقل می‏کنم که به نام دو نفر از سردارانش یکی بسر بن‏ ارطاه و یکی سفیان غامدی صادر کرد در وقتی که ایندو را -هر یک در یک‏ زمانی به حدود قلمرو حکومت علی علیه السلام فرستاد. از این دو فرمان و دو دستور به خوبی دو روحیه کاملا متضاد و دو روش مختلف و دو هدف مختلف‏ نمایان است.

? علی علیه السلام به سردار خود این طور دستور می‏دهد: از خدا بترس، خدا را در نظر بگیر. بعد می‏گوید: تا دشمن به جنگ شروع نکند تو شروع نکن. بعد قسمتهایی در همین‏ زمینه می‏فرماید که کاری نکن که آنها را تحریک به جنگ بکنی، و آن وقت‏ می‏فرماید: مبادا کینه و دشمنی آنها تو را وادار کند که قبل از آنکه آنها را کاملا دعوت کنی و اتمام حجت کنی به دزد و خورد مبادرت کنی‏.

?‌ ولی معاویه به بسر بن ارطاه اینطور دستور می‏دهد: برو تا به مدینه برسی، در بین راه مردم‏ را از جلو خودت بران و تا می‏توانی ایجاد رعب در دلها کن و هر چه مال به‏ دستت می‏رسد غارت کن مگر مال آنهایی که از دوستان خود ما هستند. به سفیان غامدی که او را نیز مأمور شبیخون کرده بود اینطور دستور می‏دهد: برو، شبیخون بزن و آدم بکش و اموال غارت کن که این کارها از لحاظ سیاست بسیار نافع است، زیرا اهل عراق مرعوب می‏‌شوند و دوستان ما که در گوشه و کنار هستند خوشوقت و دل قوی می‏‌گردند و بعضی هم که مرددند چه کنند به طرف ما خواهند آمد و هر کس جز دوستان خودمان گیر آوردی بکش، به‏ هر ده که رسیدی خراب کن، اموال را غارت کن و آتش بزن و از بین ببر که‏ تلف اموال در دلها تأثیر فراوان دارد.


? #حکمتهاواندرزها ، شهید مطهری (ره)