خطبه 193ویژگی متقین معروف به خطبه همام
فَلَمْ یَقْنَعْ هَمّامٌ بِهذَا الْقَوْلِ حَتّى عَزَمَ عَلَیْهِ. فَحَمِدَ اللّهَ
. همّام به این مقدار سخن قناعت نکرد و حضرت را قسم داد. حضرت خدا را سپاس
وَ اَثْنى عَلَیْهِ وَ صَلّى عَلَى النَّبِىِّ صَلَّى اللّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ثُمَّ قالَ:[
و ثنا گفت و بر پیامبر ـ که درود خدا بر او و آلش باد ـ درود فرستاد و سپس فرمود:
اَمّا بَعْدُ، فَاِنَّ اللّهَ سُبْحانَهُ وَ تَعالى خَلَقَ الْخَلْقَ حینَ خَلَقَهُمْ غَنِیّاً
اما بعد، خداوند پاک و برتر مخلوقات را آفرید در حالى که از اطاعتشان
عَنْ طاعَتِهِمْ، آمِناً مِنْ مَعْصِیَتِهِمْ، لاَِنَّهُ لاتَضُرُّهُ مَعْصِیَةُ مَنْ عَصاهُ،
بى نیاز، و از گناهشان ایمن بود، زیرا عصیان عاصیان به او زیان نمى رساند،
وَ لاتَنْفَعُهُ طاعَةُ مَنْ اَطاعَهُ. فَقَسَمَ بَیْنَهُمْ مَعایِشَهُمْ، وَ وَضَعَهُمْ مِنَ
و طاعت مطیعان او را سود نمى دهد. پس روزى آنان را در میانشان تقسیم کرد، و هر کس را در دنیا
الدُّنْیا مَواضِعَهُمْ.
در جایی که سزاوار بود قرار داد.
شرح و تفسیر
همام قانع نمیشود و تصمیم میگیرد که امام را قسم دهد تا برایش خصوصیات متقین را شرح دهد
فلم یقنع همام بهذا القول حتی عزم علیه
امام فهمید که همام اهل عزم شده است اهل عزم تصمیم بر عمل دارد و دوست دارد شبیه متقین شود و کسانی که اهل عزم هستن کار بزرگ انجام میدهند و از پای قرآن که بلند میشود تصمیم میگیرد شبیه آیات قرآن شود
آقا می بیند که همام خیلی اهل عزم شده است و این مقام در اثر عبادت هم بوجود می آید هرچه گناه کمتر من به امام نزدیک تر و لذا امام دست او را میگیرد و به مسجد میبرد و دو رکعت نماز میخواند و ویژگی متقین براش تعریف میکند
اما بعد،فان الله سبحانه و تعالی خلق الخلق حین خلقهم غنیا
بنده آنقدر ذره هستی که یک ذره عبادت تو به خدا هیچ چیزی اضافه نمی کند خدا غنی است و فقط در اثر حب و برای نشان دادن خودش انسان را آفریده است
هزار اسم خودش را به انسان آموزش داد (اسماء الله ) و میفرماید اگر قلب بنده برای من بتپد او را بی نیاز میکنم و او را به مقام مستجاب الدعوه شدن میرسانم به شرطی که قلب و روح اش را برای من به کار گیرد
امام صادق علیه السلام می فرمایند:
فرو روید در قلب ها یتان که برای چه کسی میزند و برای چه مضطر میشود
آیا بنده های خوب خدا را دوست دارد که اگر به درجه رسید موحد است که این اولین نشاط راه توحید است
خداوند میفرمایند:اگر بنده من را راضی کند من بقیه را راضی میکنم چون قلبها دست من است و من مقلب القلوب هستم ولی ما برعکس هستیم ، همه را راضی میکنیم جز خدا را و حتی در مواقعی به جای خدا هم تصمیم میگیریم.
غنیا عن طاعتهم ،آمِناً مِنْ مَعْصِیَتِهِمْ، لاَِنَّهُ
لاتَضُرُّهُ مَعْصِیَةُ مَنْ عَصاهُ
خدا غنی میباشد و بی نیاز از عبادت بنده است و هرچه قدر که خدا را عبادت کنی خدا احتیاج ندارد لذا هر چه کنی به خود کنی
عبادت باید برای خدا باشد که فهم و قدرت و توفیق اش را خودش داده است و فرموده است همه را در راه خدا مصرف کن و نگاه کن که چطور جبران میکنم
در روایت است در بهشت مقامی وجود دارد که فقط از طریق از دست دادن فرزند این مقام حاصل می شود
مانند امام حسین علیه السلام که فرزندانش را جلوی چشم اش شهید کردند
و اگر امام حسین هم گاهی بی تابی کرد زینب این بی تابی را هم نکرد و به این علت به مقام زینب شدن رسید و این همه را در اثر تقوا بدست آورد و همه اش شده بود خدا
و لا تنه طاعَةُ مَنْ اَطاعَهُ. فَقَسَمَ بَیْنَهُمْ
مَعایِشَهُمْ،وَ وَضَعَهُمْ مِنَ الدُّنْیا مَواضِعَهُمْ
خدا ما را خلق کرد در حالی که از گناهان ما مصون بود و هرچه من گناه کنم به خدا ذرهای ضرر نمی رساند
خدا مصون است از گناه کسی که عصیان کند مثل نمرود و فرعون که با عصیان در صدد ضرر رساندن به خدا بودند
وقتی که ما را خلق کرد و از اطاعت ما هم نفی نبرد و از عصیان ما ضرری ندید ولی با این حال بین ما رزق ها یمان را تقسیم کرد
و هر کسی را در جایی از دنیا قرار داد و معلوم کر که در کجا زندگی کند
چرا هر کسی را درجایی قرار داد ؟
همه شبیه هم نیستند و هر کس و هر چیزی گونه ای از موهبت الهی است
نه تکریم واجدین و تحقیر فاقدین یعنی خوشگلی دلیل دوست داشتن و زشتی و فقر دلیل دوست نداشتن باشد بلکه فقط آزمایش است و امتحان و برای هر نعمتی باید آزمایش پس دهیم و این آزمایش باعث تعادل است که بفهمیم نه خوشگلی و پول ماندگار است و نه زشتی و بی پولی
انسان با زیاد شدن نعمت طغیان میکند و فاسد میشود چون غافل میشود و در دارایی انسان بیشتر آزمایش میشود ولی خدا همنشین فقرا است
#مدرسه_علمیه_نرجسیه_سنجان
خطبه 193ویژگی متقین . .