تفاوت امربه‌معروف با تبلیغ و ارشاد

آیت‌الله‌العظمی جوادی‌آملی دردرس خارج فقه:
#امربه‌معروف غیر از تعلیم و تبلیغ است، امر به معروف غیر از ارشاد است، امربه معروف #امر است. از مقام فرمانروایی! لذا اگر کسی حرف آمر به معروف را گوش نداد دو گناه میکند: یکی اینکه فرمان خدا را گوش نداد، یکی اینکه فرمان آمر به معروف را گوش نداد.

منتها راهش را خیلی‌ها آشنا نیستند. الآن کسی که بیراهه می‌رود و با یک ناهنجاری خودش را در معرض نگاه دیگران در می‌آورد اگر در صدر تا ذیل خیابان چه زن چه مرد یک نگاه تحقیرآمیز به او بکنند این خودش را جمع می‌کند. امر به معروف تنها گفتن نیست.

این خودش را به این وضع در می‌آورد که دیگران او را نگاه بکنند، وقتی ببیند که مورد تحقیر است نگاه تُند می‌کنند که این چه وضعی است که درآوردی؟ خودش را جمع می‌کند. این اصلاً این کار را می‌کند برای نشان دادن. این حداقل واجب است که ما انجام نمی‌دهیم؛ یعنی نگاه تُند و تیز که این کار تو با ادب دینی سازگار نیست این چه وضعی است که با آن درآمدی!

غرض این است که امربه معروف چیزی غیر از، تبلیغ، ارشاد و تعلیم است. آنها واجبات کفایی‌اند، امر به معروف در جایی است که شخص می‌داند ساهی نیست ناسی نیست غافل نیست مضطر نیست در بند نیست هیچ عذری ندارد، عالماً عامداً دارد گناه می‌کند! اگر نگاه تحقیرآمیز بشود این خودش را جمع می‌کند.

وقتی یک جایی رسیده یک سلامی کرده یک جواب مقداری که واجب است را می‌دهند بعد بی‌اعتنایی می‌کنند و یا هر جا بنشیند کسی هم برایش پا نمی‌شود، این می‌بیند که جامعه او را نمی‌پذیرد. در نتیجه خود را اصلاح می کند. این اقل عمل به امر به معروف است.