اگر بعد از مرگ برگردیم، اصلاح میشویم؟
گنهکاری که به عالم برزخ رفته و از آن عالم برگشته، آیا توبه میکند و اصلاح میشود؟
از آیات اینگونه فهمیده میشود که اصلاح نمیشود:
وَ لَوْ رُدُّوا لَعَادُوا لِمَا نُهُوا عَنْهُ وَ إِنَّهُمْ لَکَذِبُون (انعام 28)
اگر برگردانده شوند باز کارهایی را که نهی شدند، انجام میدهند.
کَلَّا إِنَّهَا کَلِمَةٌ هُوَ قَآِئلُهَا (مومنون 100)
ادعای آدم شدن حرفیست که آنها میگویند (ولی درواقع اصلاح نخواهند شد)
این ادعای اصلاح شدن که در آیه به آن اشاره شده، برای عالم برزخ و شرائط برزخی است، نه برای دنیا
و نفسی که اصلاح نشده وقتی به شرایط عادی دنیا برگردد، باز گناه میکنند.
مانند اینکه انسان در گرفتاریها بسوی خدا توجه میکند ولی وقتی مشکلش برطرف میشود خدا را فراموش میکند
در بیماریهای خطرناک و گرفتاریهای بزرگ که امیدش از همه چی قطع گردید به سراغ خدا میرود، توبه میکند و ناله سر میدهد که ای خدا به فریادم رس!
و هنگامی که شفا گرفت و خطر برطرف شد باز همان اعمال گذشته را انجام میدهد
بازگشت از برزخ هم همینطور است.
توبه اگر فقط به خاطر عوامل بیرونی باشد و از درون انسان نباشد، تاثیری در اصلاح فرد ندارد.