امام علی علیه السلام:
احْذَرُوا صَوْلَةَ الْکَرِیمِ إِذَا جَاعَ وَ اللَّئِیمِ إِذَا شَبِعَ
از حمله کریم آن گاه که گرسنه شود و همچنین از حمله فرومایه هنگامى که سیر باشد بترسید.
?نهج البلاغه، حکمت 49
مقصود امام (علیه السلام) از کریم شخص بلند طبع و والاهمّت است، گرسنگى وى کنایه از نیاز مبرم اوست. توضیح آن که نیاز مبرم در وقت بی اعتنایى مردم به وى باعث جوشش غیرت و خشم او مىشود و خود را به وادار به یافتن کار مهمترى مىکند تا بدان وسیله بر آن مردم دست یابد و بر آنان مسلّط گردد، تا ایشان را درهم شکند و مجازاتشان کند. مانند این که زمام حکومت را به دست بگیرد و یا چیزى نظیر آن، از این رو لازم است با توجّه به او و نیازهایش به گرفتارى و رفع نیازمندىاش از حمله وى حذر کرد و از آن دورى جست.
مقصود از سیرى شخص فرومایه توانگرى و بىنیازى اوست و آن نیز باعث استمرار وى در فرومایگى است که اقتضاى طبع اوست و سیر بودنش باعث تأکید این ویژگى است، امّا گرسنگى او چه بسا که باعث دگرگونى خلق و خوى او شود و براى هدف خاصى از فرومایگى دست بردارد. دوام پستى فرومایگان سیر برخاسته از طبع پست آنهاست و باعث آزردن زیردستان و مردمى است که به آنان نیازمندند، بنا بر این باید از حمله آنان بیمناک بود و در صورت امکان موجبات سیرى ایشان را از بین برد.
?ترجمه شرح نهج البلاغه (ابن میثم)، ج 5 ، صفحه 455
از حمله کریم گرسنه و فرومایه سیر حذر کن.